„Wsparcie społeczne i promocja zdrowia wśród uchodźców z chorobami przewlekłymi”
2 czerwca 2023 r. w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji, w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli jednostek oraz organizacji zajmujących się wdrażaniem projektu „Health Promotion for Ukrainian refugees and host community through Chronic Disease Self-Management Programs (CDSMP) – approach in Poland”, we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia. Sponsorem spotkania była Polska Fundacja Narodowa, Oficjalny Partner programu „#PFN Solidarni z Ukrainą”. Celem podjętej inicjatywy było wsparcie pacjenta w zarządzaniu własnym zdrowiem i związanymi z nim aspektami takimi jak: przyjmowanie leków, komunikacja ze specjalistą, komunikowanie własnych potrzeb, podejmowanie decyzji zdrowotnych, samoopieka, wdrażanie aktywności fizycznej metodą małych kroków, zmiany w zakresie żywienia.
Wydarzenie zostało otworzone przez dr n. med. Marka Tombarkiewicza, Dyrektora Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie oraz dr hab. n. med. Roberta Olszewskiego, prof. NIGRiR, głównego badacza i Kierownika Projektu CDSMP – approach in Poland NIGRiR”. Ze strony ośrodków międzynarodowych spotkanie otworzyła prof. Iana Andreiva – certyfikowana liderka projektu, wspierającą adaptację materiałów warsztatowych w języku ukraińskim. Profesor Iana Andreiva przybliżyła dotychczasowe działania i aktywności w ramach prowadzonego projektu oraz nakreśliła perspektywę realizacji wdrażania programu CDSMP w Polsce. Ważnym głosem w dyskusji była wypowiedź dr Palomy Cuchi, Dyrektora Biura Regionalego WHO w Polsce oraz dr Silvii Gatscher, wspierających projekt od początku jego powstania.
Goście przedstawili rozwiązania dotyczące wsparcia społeczności ukraińskiej z perspektywy międzynarodowej. Profesor Iana Andreieva przedstawiła najważniejsze problemy, z którymi borykają się uchodźcy w naszym kraju, związane m.in. z dostępem do opieki zdrowotnej oraz informacjami niezbędnymi do zarządzania swoim zdrowiem. Profesor Khrystyna Duve, certyfikowana liderka z Tarnopola odniosła się do doświadczeń i komentarzy dotyczących pierwszych warsztatów w języku ukraińskim, przeprowadzonych zdalnie na platformie ZOOM. Prof. Marie-Luise Dierks z Patienten Universitat w Hanowerze, wraz z Mariusem Hartmanem statystykiem przedstawili dotychczasowe osiągnięcia w zakresie wdrażania programu w Niemczech – omówili ilość przeprowadzonych warsztatów, uczestników oraz narzędzia ewaluacyjne. Perspektywę szwedzką nakreśliła Prof. Dorota Religa z Instytutu Karolinska. Pani Porfesor zabrała głos w sprawie realizacji projektu wśród osób starszych, które szczególnie obciążone są zjawiskiem wielochorobowością, w grupie społeczności ukraińskiej.
Polscy eksperci – naukowcy z NIGRiRu omówili możliwości zaimplementowania polskich rozwiązań z zakresu ochrony zdrowia na rzecz obywateli ukraińskich. Profesor Tomasz Targowski, Konsultant Krajowy w dziedzinie Geriatrii omówił kierunki wsparcia osób starszych. Doktor Ewa Kądalska, Krajowy Konsultant w dziedzinie Pielęgniarstwa Geriatrycznego – podjęła kwestię zmian nawyków żywieniowych związanych z chorobą przewlekłą, i promocji związanej ze zdrowym odżywianiem. Dr hab. n. med. Krzysztof Jeziorski, przedstawił propozycję włączenia wiedzy w zakresie profilaktyki nowotworowej do programu warsztatów. Podejście psychologiczne i wyzwania w tym zakresie omówiła Dr Ida Dobrucka-Janeczek, psycholog NIGRiR. Przedstawiła swoje doświadczenia po przeprowadzonych warsztatach CDSMP oraz korzyści płynące dla uczestników – nawiązywanie relacji, tworzenie grupy, wzajemnej motywacji do działania.
W panelu dyskusyjnym wystąpili: dr hab. n. med. Roberta Olszewskiego, prof. NIGRiR, dr Małgorzata Mańczak oraz mgr Klaudia Ćwiklińska, przedstawiciele Zakładu Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki NIGRiR. Gośćmi panelu byli:
- mgr Jakub Brzeziński, Zakład Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki NIGRiR, certyfikowany lider,
- dr Monika Figiel, CARITAS POLSKA, certyfikowana liderka,
- dr Marzena Jaciubek, WUM, certyfikowana liderka,
- dr Katarzyna Majka, WUM, certyfikowana liderka,
- Elżbieta Ćwiklińska, Prezes Fundacji Klasa Kobiet,
- Małgorzata Żuber-Zielicz, Przewodnicząca Warszawskiej Rady Seniorów.
Drugą część Panelu dyskusyjnego prowadzili dr hab. n. med. Robert Olszewski, prof. NIGRiR, dr Jakub Owoc oraz dr hab. n. med. Krzysztofa Jeziorskiego, przedstawiciele Zakładu Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki NIGRiR.
W trakcie panelu pytano gości o doświadczenia związane z przeprowadzeniem/uczestnictwem w warsztatach CDSMP, poruszano kwestie dalszej współpracy w zakresie promocji warsztatów w Polsce w społeczeństwie polskim oraz ukraińskim, a także odpowiedzi na potrzeby zgłaszane przez uczestników. W dyskusji wzięli udział liderzy oraz uczestniczki pierwszych warsztatów przeprowadzanych w Polsce (Elżbieta Ćwiklińska, Prezes Fundacji Klasa Kobiet, Małgorzata Żuber-Zielicz, Przewodnicząca Warszawskiej Rady Seniorów). Dzięki międzyinstytucjonalnej współpracy w ramach projektu możliwe jest rozszerzenie działań o kolejne grupy warsztatowe.
Dzięki inicjatywie Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji oraz polskim i zagranicznym partnerom projektu CDSMP, społeczność uchodźców, goszcząca w Polsce, będzie mogła otrzymać wsparcie w obszarze zdrowia, związane z aktualną sytuacją zdrowotną i społeczną, co pozwoli w sposób optymalny wesprzeć potrzeby tej grupy obywateli. Wypracowane rozwiązania, dzięki współpracy międzynarodowej i wymianie doświadczeń wiodących międzynarodowych ośrodków medycznych i naukowych będą mogły być implementowane w poszczególnych krajach w trosce o dobro pacjentów z Ukrainy. W wydarzeniu wzięli udział certyfikowani liderzy programu oraz jego partnerzy: przedstawiciele WHO, CARITAS POLSKA, WUM, Warszawskiej Rady Seniorów, Fundacji ZUSTRICZ, Fundacji Klasa Kobiet, Patienten Universitat w Hanowerze, Self-Management Resource Center, Fundacji Rozwoju Europy Środkowo-Wschodniej. Wydarzenie objęte zostało patronatem medialnym Głosu Seniora oraz Czasopisma Reumatologia. (oprac. Agnieszka Urban-Tychmanowicz, Klaudia Watros).